ނަމާދުގެ ޙަޤީޤީ ލައްޒަތު ލިބިގަންނާނީ ކިހިނެއް؟ (ނަވާރަވަނަ ބައި)

ފެނިލުމަށް ތައްޔާރުވުން

ވުޟޫއާއި ބެހޭގޮތުން ބަސްކޮޅެއް…

އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުން ވުޟޫ ކުރަނީ ހަމައެކަނި އާދައެއްގެ ގޮތުންނެވެ. އެއީ ނަމާދު ކުރުމުގެ ކުރިން ކުރެވޭ ކަމެއް ފިޔަވައި އިތުރު ޚާޞިއްޔަތުކަމެއް ވުޟޫއަށް ލިބިގެންވާކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ޤަބޫލެއް ނުކުރަމެވެ. އެހެނަސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގޭ ވަރަށްވުރެ ގިނަ ކަންތައް ވުޟޫގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ.

ވުޟޫކުރަން ތިބާއަށް އެނގުމަކީ ނުހަނު އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. އަދި ވުޟޫގައި ކިޔެނީ ކޮން ބަސްތަކެއްކަމާއި، ރަސޫލާ ﷺ ވުޟޫ ކުރެއްވީ ކިހިނެއްކަމާއި، ވުޟޫގައި ފެން އިސްރާފުކުރަން ނުވާނެ ކަން ތިބާއަށް އެނގިފައި ހުރެދާނެއެވެ. ވުޟޫގައި ވަނީ އިތުރު އެހެން ކޮންކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ ނިކަން ވިސްނާށެވެ. ދާދި ދެންމެއަކު ބަޔާންކުރެވުނު ހުރިހާ ކަމަކީ ތިބާގެ އަތުންނާއި އަނގައިންނާއި ފައިން ކުރެވޭ ޢަމަލުތަކެވެ. އެހެނަސް ހިތް ކޮބައިހެއްޔެވެ؟ ހުރިހާ ނިޔަތެއް ގަނެވޭ ތަނަކީ ހިތެއް ނޫން ހެއްޔެވެ؟ ނިޔަތުގެ ސަބަބުން ހެޔޮ ކަމުގެ މީޒާނުގައި އެތައް ގުނައެއް ބަރުވެގެން ދިޔައީ ކިތައް ކުޑަ ޢަމަލުގެ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ނިޔަތުގެ ސަބަބުން ޖަޒާ އެތައް ގުނައެއް ދަށްވެފައިވަނީ ކިތައް ބޮޑު ޢަމަލުގެ ހެއްޔެވެ؟

އެހެންކަމުން އަޅުގަނޑުމެން ކުރާ ޢަމަލުތަކުގައި ހިތް ބައިވެރިކުރުމުން، ހަމައެކަނި އެހެން ގުނަވަންތައް ބޭނުންކޮށްގެން ކުރާ ޢަމަލުތަކުގެ ބުރަދަނާއި ޘަވާބު އިތުރުވެގެންދެއެވެ. އެހެންކަމުން ދެން ތިބާ ނަމާދަށްޓަކައި ވުޟޫކުރަން ދާއިރު، މިއީ ހަމައެކަނި ނަމާދަށްޓަކައި ކޮންމެހެން ކުރުން ވާޖިބު ކަމަކަށްވާތީ ކުރާ ކަމަކަށް ނަހަދާށެވެ. އެހެނެއްކަމަކު ތިރީގައި މި ބަޔާންކުރެވޭ ކަންތައް ތިބާގެ ނިޔަތުގައި ހިމަނާށެވެ.

• ތިބާ ﷲ އަށް ފުރިހަމައަށް ތަބާވުމުގެ ނިޔަތުގައި ވުޟޫކުރާށެވެ. މާއިދާ ސޫރަތުގެ 6 ވަނަ އާޔަތުގައި އެކަލާނގެ ވަޙީކުރައްވާފައިވާ އަމުރުފުޅަށް ތަބާވުމަށެވެ.

އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުން ނަމާދަށް ތެދުވެއްޖެނަމަ، (އެބަހީ: ނަމާދުކުރަން ޤަޞްދު  ކޮށްފިނަމަ) ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުންގެ މޫނުތަކާއި، ތިޔަބައިމީހުންގެ އަތްތައް، އުޅަނބޮށިތަކާ ހަމަޔަށް ދޮންނާށެވެ! އަދި ތިޔަބައިމީހުންގެ ބޯތަކުގައި (ފެން) ފުހޭށެވެ! އަދި ތިޔަބައިމީހުންގެ ފައިތައް ދެތަނބިކަށްޓާހަމަޔަށް ދޮންނާށެވެ!

• ރަސޫލާ ﷺ ގެ އެންމެ ފުރިހަމަ މިސާލަށް ތަބާވުމަށް ވުޟޫކުރާށެވެ.
• • ތިބާގެ ނުބައި ޢަމަލުތަކުން ތިބާގެ ނަފްސު ޠާހިރު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ތިބާ ވުޟޫ ކުރާށެވެ. ވުޟޫއަކީ ﷲ ގެ ޙަޟްރަތަށް ދިޔުމުގެ ކުރިން ކޮންމެހެން ކުރުން ވާޖިބު ކަމަކަށްވެފައި، ޠާހިރުކަން މަތީ މެނުވީ އެކަލާނގެ ކުރިފުޅުމައްޗަށް އައުމުގެ އިޒުނައެއް އެއްވެސް މީހަކަށް ލިބިގެނެއް ނުވެއެވެ. ވުޟޫ ތިބާގެ ބޭރުފުށް ޠާހިރު ކޮށްދެއެވެ. ތިބާގެ އެތެރެފުށް ޠާހިރު ވެގެން ދަންދެނެވެ. ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “ވުޟޫކޮށް އެ ވުޟޫ ފުރިހަމަ ކުރާ މީހާގެ ނުބައި ޢަމަލުތައް ފައިބަމުންދާ އެންމެ ފަހުގެ ފެންތިތްކާއި އެކީ އެމީހާގެ ކިބައިން ފައިބައިގެންދެއެވެ. އެހެންނޫނީ “ނިޔަފަތިތަކުގެ ދަށުން ވެސް ފައިބައިގެން ދަންދެނެއެވެ.” ވުޟޫގައި ދޮވެވިގެންދާ ހުރިހާ ގުނަވަނަކުން ފާފަތައް ފޮހެވިގެންދެއެވެ. އަތުންނާއި، ފައިންނާއި، މޫނުން (ލޯ، އަނގަ/ދޫ) ކުރެވިފައިވާ ފާފަތަކެވެ. ތިބާގެ ގައިން ފެން އޮހޮރިގެން ދާ ހިނދު ފާފަތައް ވެސް ފޮހެވިގެންދާ ގޮތް ޚިޔާލަށް ގެންނާށެވެ. ﷲ ގެ ރަޙްމަތަށް އުންމީދުން ފުރިގެންވާ ހިތަކާއިއެކީ އެކަން ޚިޔާލަށް ގެންނާށެވެ. ވުޟޫކޮށް ނިމުމުން ޝަހާދަތް ކިޔުމަށްފަހު ކިޔާށެވެ. اللّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِيْنَ, وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُطَتَهِّرِيْن (ޔާ ﷲ! މި އަޅާ ގިނަގިނައިން އިބަރަސްކަލާނގެއަށް ތައުބާވާ އަޅުންގެ ތެރޭގައި ލައްވަވާ، އަދި މި އަޅާ ސާފުޠާހިރުކަން މަތީ ދެމި ތިބޭ މީހުންގެ ތެރެއިން ލައްވަވާނދޭވެ!)

   

ވުޟޫ ކޮށްގެން ތިބާ ތައްޔާރުވަނީ ހުރިހާ ރަސްކަލުންގެ ރަސްގެފާނާއި ބައްދަލު ކުރުމަށެވެ. އެފަދަ ކޮންމެ ބައްދަލުވުމަކަށް ދިޔުމުގެ ކުރިން ތިބާ ރީތިވެ، ތައްޔާރުވާ ފަދައިންނެވެ. ވުޟޫއިން ތިބާއަށް އެ ހުރިހާ ރީތިކަމާއި ތިބާގެ ވެރި ރައްބުގެ ކުރިފުޅުމައްޗަށް ދިޔުމަށް އެކަށޭނަ ސިފަތައް ތިބާއަށް ލިއްބައިދެއެވެ. ވުޟޫއިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބޭ ރީތިކަން ޤިޔާމަތާއި ޖެހެންދެން ވެސް އަޅުގަނޑުމެންނާއި އެކީ ވާނެއެވެ. ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ އަޚުން ފެންނާނެ ނަމައެވެ…” އެއީ އެކަލޭގެފާނުގެ އުއްމަތުގެ ތެރެއިން އެކަލޭގެފާނަށް ފަހު އަންނަން ތިބި މީހުންނެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންނެވެ! ޤިޔާމަތް ދުވަހު ވުޟޫގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބިފައިވާނެ އަލިކަމުން އެކަލޭގެފާނަށް އަޅުގަނޑުމެން ވަކިކުރަން އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ މޫނުތަކުންނާއި ވުޟޫގެ އެހެނިހެން ގުނަވަންތަކުންނެވެ. ވުޟޫ ކުރުމުގައި ދޮންނަންޖެހޭ ގުނަވަންތައް ފަހަނަޅައި ވެސް ދޮވުމަށް ރަސޫލާ ﷺ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހިތްވަރު ދެއްވިއެވެ. މިސާލަކަށް އުޅަނބޮށްޓަށް ވުރެ މައްޗަށް، އަދި ތަނބިކަށި ރަނގަޅަށް ދޮވުމަށް ނަސޭޙަތްތެރި ވެލެއްވިއެވެ. އެދުވަހަކުން އިތުރު އަލިކަމެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބޭނެ ފަދައަކުންނެވެ. މި އިތުރު ހިތްވަރުން ހަމައެކަނި އަޅުގަނޑުމެންގެ ފާފަތައް ފޮހެވެނީއެއް ނޫނެވެ. އެއާއިއެކު އަޅުގަނޑުމެންގެ ދަރަޖަވެސް މަތިވެގެން ދެއެވެ!

ވުޟޫގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދަރަޖަ މަތިވަމުން ގޮސް ޚިޔާލު ނުކުރެވޭ ހިސާބަށް ދެއެވެ. އެއީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ ރަސޫލާ ﷺ އެއްދުވަހެއްގެ ހެނދުނު ބިލާލުގެފާނުގެ އަރިހުން ސުވާލު ކުރެއްވިއެވެ. “ސުވަރުގޭގައި ތިމަންކަލޭގެފާނަށްވުރެ ކުރިއަށް ކަލޭގެފާނު ވަޑައިގެންނެވީ ކިހިނެއްތޯއެވެ؟ (އެބަހީ: ނޯކަރަކު އޭނަގެ ސާހިބުމީހާއަށް ޚިދުމަތް ކުރުމުގެ ގޮތުން ކުރި އަރައިދާ ފަދައަކުންނެވެ) ތިމަންކަލޭގެފާނު ސުވަރުގެއަށް ވަދެވަޑައިގަތް ހިނދު ތިމަންކަލޭގެފާނަށްވުރެ ކުރިން ކަލޭގެފާނުގެ ފިޔަވަޅުތައް އަޑުއެއްސެވީމެއެވެ!” ބިލާލުގެފާނު ޖަވާބުގައި ދެންނެވިއެވެ. “ރަސޫލަ ﷲ އެވެ! ތިމަންކަލޭގެފާނު ބަންގި ދިނުމަށްފަހު ދެ ރަކުޢަތް ނަމާދެއް ނުކުރާ ފަހަރެއް ނުދެއެވެ. އަދި ވުޟޫ ގެއްލުނު އެއްވެސް ފަހަރަކު އެ ވުޟޫ ވަގުތުން އާ ނުކުރާ ޙާލަތެއް ނުދެއެވެ.” ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “އެ ޢަމަލުންތާއެވެ!”

ވުޟޫކޮށް ނިމުމުން އަޅުގަނޑުމެން އޭގައި ސިއްކަ ޖަހަނީ ޝަހާދަތުންނެވެ. أَشْهَدُ أَن لاَإِلَهَ إِلاَّ اللّه, وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدُ رَّسُوْلُ اللّه. މި ބަސްތައް ކިޔުމާއިއެކު ސުވަރުގޭގެ 8 ދޮރު އަޅުގަނޑުމެންނަށްޓަކައި ހުޅުވިގެންދެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އަޅުގަނޑުމެން ބޭނުންވާ ދޮރަކުން ސުވަރުގެއަށް ވަނުމަށްޓަކައެވެ.