ފަހުން ހިތާމަކުރަންޖެހޭ ނިންމުންތަކެއް ނުވާ ދިރިއުޅުމެއްގެ ސިއްރު!
“އިއްޔެ ޖަނާއަށް ފެނިގެން އެ ދިޔައީ އިސްތިޚާރާ ނަމާދުގެ ޖަވާބުކަމަށް ޖަނާ ޤަބޫލުކުރަންތަ؟”
މީގެ އަހަރުތަކެއް ކުރިން އަޅުގަނޑުގެ ދައްތަ އަޅުގަނޑާއި އެ ސުވާލުކޮށްލީ، ހިތާމަވެރި ދުވަހެއް ކަނޑައްތު ކުރަން މަސައްކަތް ކުރަމުން ދަނިކޮށެވެ. އެ ސުވާލާއި މެދު ވިސްނުނެއްކަމަކު އެއަށް ޖަވާބެއް ނުދެވުނެވެ. އެހެނީ 2 ރަކުޢަތުގެ ސުންނަތް ނަމާދެއްގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުގެ ޙަޔާތް އެފުށްމިފުށަށް ޖެހިފައިވާކަން ޤަބޫލުކުރަން ދަތިވެފައިވުމުންނެވެ. އޭގެ ކުރީ ދުވަހާއި ހަމައަށް އަޅުގަނޑު އުޅެމުން ދިޔައީ އަޅުގަނޑު ދެކެމުން އައި ހުވަފެންތަކުގެ ތެރެއިން ހުވަފެނެއް ޙަޤީޤަތަކަށް ހަދައިގެންނެވެ. (އެހެންނޫނީ އެއަށް އޮތް ލޯތްބެއްގެ ބޮޑުކަމުން އެއީ އަޅުގަނޑުގެ އެންމެ ބޮޑު އުއްމީދުކަމަށް އަޅުގަނޑަށް ހީވެފައިވިއެވެ.)
ޙަޔާތުގައި ވެސް އަޅުގަނޑު ކުރި ފުރަތަމަ އިސްތިޚާރާ ނަމާދަށްފަހު އެކަމުން ދުރުވުމަށް އަޅުގަނޑަށް އެތައް ޢިޝާރާތެއް ފެނުނެވެ. އެހެނަސް ގޮތްދޫނުކޮށް އަޅުގަނޑު އޭގައި ހިފެހެއްޓީ، އެއިން ދުރުވާން ވެއްޖެނަމަ އަޅުގަނޑުގެ މުޅި ޙަޔާތް ބަރުބާދުވެދާނެކަމަށް އަޅުގަނޑަށް ހީވެފައި ވުމުންނެވެ. އެހެންކަމުން އެ ‘ހުވަފެނުގެ’ ތެރޭގައި އުޅުމަށް، ކުރިމަތިވަމުން ދިޔަ އެތައް ދަތި ޙާލަތްތަކާއި އެކީވެސް މަސައްކަތް ކުރީމެވެ. އެހެނަސް އެއްދުވަހު އުއްމީދުވެސް ނުކުރާ ފަދައަކުން އަޅުގަނޑު އެކަމުން ދުރުވެގެންދެއެވެ. އަޅުގަނޑު ބޭނުންވިޔަސް އެކަމަށް ދެން އަނބުރާ ނުދެވޭނެ ފަދައަކުންނެވެ.
އެހެންކަމުން އެހާ ހިސާބުން އަޅުގަނޑުގެ ޙަޔާތަށް އައީ ވަރަށް ހިތާމަވެރި ދުވަސްތަކެވެ. އެކަމަށްޓަކައި ކުރެވުނު އިސްތިޚާރާއަށް ވެސް ނުރުހުންތެރި ވެވުނީ އެ ހުވަފެނަށްޓަކައި އޮތް ލޯތްބެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. އިސްތިޚާރާގެ އަސްލަކީ ކޮބައިކަން އޭރު އަޅުގަނޑަކަށް ނޭނގެއެވެ. އަޅުގަނޑަށް ހީވެފައި އޮތީ ކަމަކަށް އިސްތިޚާރާ ކުރުމުން އެކަމެއް ރަނގަޅު ވެއްޖެނަމަ އެއަށް މަގުފަހިވާނެ ކަމެވެ. އަދި ނުބައި ވެއްޖެނަމަ އެކަމަކުން ދުރުވެގެންދާ ކަމެވެ. އެހެނަސް މިއީ ހަމައެކަނި އެ ނަމާދުން ލިބޭ ހެޔޮކަމުގެ އެއްބައިކަން އޭރު އަޅުގަނޑަށް ނޭނގެއެވެ.
އަޅުގަނޑު ލޯބިވާ އެކަމުން ދުރުވެގެން ދިޔަތާ މާ ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ނުވެ، އުއްމީދުވެސް ނުކުރާ ފަދައަކުން އަޅުގަނޑަށް ހަމަ އެއާއި އެއްގޮތް ނިޢުމަތެއް ލިބިގެން ދިޔައެވެ. އެ ނިޢުމަތުގެ ފައިދާތައް މިއަދާއި ޖެހެންދެން ވެސް އަޅުގަނޑަށް ލިބެމުންދެއެވެ. މާޒީއަށް ނަޒަރު ހިންގައިލުމުން އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށްއަރައެވެ. އެދުވަހު އަޅުގަނޑު އެހާ ލޯބިވީ ހުވަފެނުގައި ހިފަހައްޓައިގެން ހުރިނަމަ، މިއަދު އަޅުގަނޑުގެ ޙަޔާތް މިހާ އުފާވެރި ނުވީހެވެ.
އެ ތަޖުރިބާއަށް ފަހު އަޅުގަނޑު ނިންމާ ހުރިހާ ބޮޑެތި އަދި ކުދި ނިންމުންތަކަށް ވެސް އިސްތިޚާރާ ކުރަމެވެ. ބައެއްފަހަރު އަޅުގަނޑު ބޭނުންވާ ގޮތް އިތުރަށް ފަހިވެގެން ދާއިރު އަނެއްބައި ފަހަރު އެކަމަކުން ދުރުވެގެން ދެއެވެ. އަޅުގަނޑު ބޭނުންވާ ނިޢުމަތަކުން ދުރުވެގެންދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެ ނިޢުމަތަށް ވުރެ ފުރިހަމަ ކަމެއް ބަދަލުގައި އަބަދުވެސް އަޅުގަނޑަށް ފަހިވެގެންދެއެވެ. އިސްތިޚާރާ ކުރުމަށްފަހު އަޅުގަނޑު ނިންމި އެއްވެސް ނިންމުމަކާއި މެދު ހިތާމައެއް ނުކުރަމެވެ.
އަޅުގަނޑު މި ސިފަކޮށްދެނީ ހަމައެކަނި އަޅުގަނޑުގެ ތަޖުރިބާއެއް ނޫނެވެ. ވަކި ނިންމުމަކީ ރަނގަޅު ނިންމުމަކަށް ވެއްޖެނަމަ އެކަން ފަހިކޮށްދީ، އަދި ނުބައި ނިންމުމަކަށް ވެއްޖެނަމަ އެއިން ދުރުކޮށްދނުމަށް އެދުމަށްފަހު އިސްތިޚާރާގެ ދުޢާގައި ދެން އަންނަ ބަސްކޮޅަށް ބައްލަވާށެވެ.
وَقْدُر لِيَ الْخَيْر حَيْثُ كَانَ ثُمَّ أَرضِنِي بِهِ
“އަދި ހެޔޮކަން ކޮންމެ ހިސާބެއްގައި ވިޔަސް މިއަޅާއަށް އެކަން ތަޤްދީރުކޮށްދެއްވައި އެއާއި މެދު މި އަޅާގެ ހިތުގައި ހަމަޖެހުން ލައްވާށެވެ.”
އަޅުގަނޑު ކުރާ ކޮންމެ އިސްތިޚާރާއެކީ މި ބަސްތައް ކިޔައިލެވޭ ހިނދު ބަޔާންކުރަން ދަތި ހިތްހަމަޖެހުމެއް ލިބިގެންދެއެވެ. އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ރަނގަޅުވާނީ ކޮން ‘ހެވެއް’ ކަން ޚުދު އަޅުގަނޑަށް ވެސް ނޭނގިދާނެކަން މި ބަސްތަކުން އަޅުގަނޑު ހަނދާންވެގެންދެއެވެ. އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ރަނގަޅުވާނީ ކޮން ގޮތެއްކަން އެންމެ މޮޅަށް ދެނެގެވޮޑިގެންވާ ފަރާތަކީ ހަމައެކަނި ﷲ ކަން އެނގުންވެގެންދެއެވެ. އަދި އިސްތިޚާރާއިން ފަހިވެގެންދާ ނިޢުމަތާއި މެދު އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި ލޯތްބެއް ލައްވާނީ ވެސް ހަމައެކަނި އެކަލާނގެކަން ހަނދާންވެއެވެ. އަދި އެ ނިޢުމަތަކީ އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތްކަން ޝައްކެތްނެތި ހިތުގެ އަޑިން ޤަބޫލު ކުރުވާނީ ވެސް އެކަލާނގެކަން އެނގިގެންދެއެވެ. އަޅުގަނޑު ކުރި ކޮންމެ އިސްތިޚާރާއެއްގައި މިފަދަ ތަޖުރިބާތައް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް އަޅުގަނޑު ބޭނުންވި ކަމަކުން ދުރުވެގެންދާ އިސްތިޚާރާގެ ތަޖުރިބާތަކުންނެވެ.
ވަރަށް ގިނަ މީހުން އަޅުގަނޑާއި ކުރާ ސުވާލެކެވެ. ނިންމުމެއް ނިންމާއިރު ކޮންމެހެން އިސްތިޚާރާ ކުރަންޖެހޭ ހެއްޔެވެ؟ އަޅުގަނޑު ބުނާނީ އާނއެކެވެ! ތިބާ ނިންމާ އެއްވެސް ނިންމުމަކާއިމެދު ހިތާމަކުރަން ބޭނުންނުވާ ނަމައެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ގިނަ ފަހަރު އިސްތިޚާރާ ނުކުރަނީ، ލޯބިވާ ކަމަކުން ދުރުވެދާނެ ކަމުގެ ބިރަށްޓަކައެވެ. އަޅުގަނޑު ކުރި ފުރަތަމަ އިސްތިޚާރާގެ ތަޖުރިބާގައި ވީފަދައިންނެވެ. އެހެނަސް އަޅުގަނޑު މިހެން ބުނާއިރު ތިޔަ އަޚުންނާއި އުޚްތުން ޤަބޫލު ކުރައްވާށެވެ. އިސްތިޚާރާއަށްފަހު ﷲ އަޅުގަނޑުމެންގެ ހަމަޖައްސަވާ ގޮތުގެ ފޮނިކަން އިޙްސާސް ކުރެވުމުން، ކިތަންމެ ކުދި ނިންމުންތަކަށް ވެސް އެ ނަމާދުކުރަން ހިތް އެދެން ފަށާނެއެވެ. އެކަލާނގެ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހިދާޔަތް ދައްކަވާ ގޮތް ދެކެން ބޭނުންވާ މިންވަރުންނެވެ.
އެހެންކަމުން މިއަދު އަޅުގަނޑުގެ ދައްތަ އަޅުގަނޑާއި ސުވާލުކުރާކަށް ނުޖެހެއެވެ. އިސްތިޚާރާ ކުރުމަށްފަހު ރަނގަޅު ޢިޝާރާތެއް ފެންނައިރަށް އަޅުގަނޑު އެކަމެއްގައި ހިފަހައްޓަމެވެ. އަދި ނުބައި ޢިޝާރާތެއް ފެންނައިރަށް އެކަމެއް ދޫކޮށްލަމެވެ. ބައެއް ޙާލަތްތަކުގައި ދޫކޮށްލުމަކީ ދަތިކަމަކަށް ވިޔަސް، އެއަށްވުރެ ފުރިހަމަ ނިޢުމަތެއް އަޅުގަނޑާއި ހަމައަށް އައުމުގެ މަގުމަތީގައިވާ ކަމަށް ހިތުގެ އަޑިން ޤަބޫލުކުރެވި ހިތަށް ހަމަޖެހުމެއް ލިބިފައިވެއެވެ. އިސްތިޚާރާގެ ސަބަބުން ތިބާގެ ޙަޔާތަށް އަންނާނެ އަމާންކަމުގެ ދަރަޖައަކީ މިއީއެވެ. ސުބްޙާނަ ﷲ!
