ނަމާދުގެ ޙަޤީޤީ ލައްޒަތު ލިބިގަންނާނީ ކިހިނެއް؟ (ހަތަރުވަނަ ބައި)
ނަމާދުގެ ‘ހިތް’
ނަމާދު ވަގުތު ވަނުމުން ރަސޫލާ ﷺ ބިލާލުގެފާނުގެ އަރިހުގައި ޙަދީޘްކުރައްވާ ކަމަށްވެއެވެ. “އޭ ބިލާލުގެފާނެވެ! އެއިން (އެބަހީ: ބަންގިން) އަހަރުމެންނަށް ރާހަތެއް ގެނެސްދެއްވާށެވެ!” އެހެން ބަސްތަކަކުން ދަންނަވާނަމަ، އަހަރުމެންގެ ކޮނޑުމަތީގައިވާ ބޮޑެތި ބުރަތައް ލުއިކޮށް އަހަރުމެންނަށް އަރާމާއި ރާހަތެއް ގެނެސްދޭނެ ގޮވުން ގޮވައިލައްވާށެވެ. އެހެނީ ރަސޫލާ ﷺ ދަތި އުދަގޫ ކަމެއް އެހެންނޫނީ ކަންބޮޑުވާފަދަ ކަމެއް ކުރިމަތިވާ ކޮންމެ ފަހަރަކު ނަމާދު ކުރައްވަން އަވަސްވެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެއްނޫންތޯއެވެ؟
“އަދި ކެތްތެރިކަމާއި ނަމާދުން އެހީތެރިކަން ހޯދާށެވެ…” ސޫރަތުލް ބަޤަރާ، 45
ކޮންމެ ބައެއްގެ ވެސް އެ ބަޔަކު ފިކުރުތަކާއި ދުރުވެ ސިކުނޑިއަށް ލުއެއް ހޯދަން ކުރާ ކަންތައްތަކެއް ހުންނާނެއެވެ. ބައެއް މީހުންނަށް އެކަމަކީ ލަވަ އަޑުއެހުމެވެ. އަނެއްބައި މީހުން ގެންގުޅެނީ ޔޯގާފަދަ ކަސްރަތުތަކެވެ. އަނެއްބައި މީހުން ރަލުގެ މަސްތުގައި ޖެހޭހާ ބަދުނަސީބުވެސް ވެގެންދެއެވެ. އެހެނަސް އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުން، މި ދެންނެވުނު ހުރިހާ ކަންތައްތަކުން ލިބޭ ފައިދާއާއި އަދި އެއަށްވުރެ ވެސް އިތުރަށް ހޯދަނީ ނަމާދުންނެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ހިތްދަތި ފިކުރުތަކުން ދުރުވެގަންނަނީ ހުރިހާ މައްސަލަތަކެއްގެ ޙައްލު ގެންނަވާ ފަރާތާއި އެކީގައެވެ. ހުރިހާ އަމާންކަމާއި ސުކޫނެއްގެ ވެރިފަރާތާއި އެކީގައެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޯބިވާ އަޅުގަނޑުމެންގެ ހެއްދެވި ފަރާތާއި އެކީގައެވެ.
ޝައިޠާނާގެ ވަސްވާސްތަކުން އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ރައްކާތެރިކަން ހޯދާފައިވުމުން، ދެން އަޅުގަނޑުމެން ދާނީ ނަމާދުގެ އެންމެ މާތް ބަޔަށެވެ. މި މުޅި އަޅުކަމުގެ އެންމެ މުހިއްމު ބަޔަށެވެ. އާދެ! އެއީ ފާތިޙާއެވެ! ޤުރުއާނުގެ އެންމެ މަތިވެރިވެގެންވާ ސޫރަތެވެ. ނަމާދުގެ އެ ބަޔަކާއި ނުލާ ތިބާއަށް ނަމާދު ނުކުރެވޭނެ ބައެވެ. އަދި އެ ބަޔާއި ނުލާ ނަމާދު ކޮށްފިނަމަ ނަމާދު ބާޠިލުވާނެ ބައެވެ. ކިޔެވޭ ކޮންމެ އާޔަތަކަށްފަހު ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ޖަވާބު ދެއްވާ ބައެވެ! ނަމާދުގެ މި ބައިގައި އަޅުގަނޑުމެން އެހެން ކަމަކާއި މެދު ވިސްނާނީ ފަހެ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟
އެހެނަސް އަނެއްކާވެސް އަޅުގަނޑުމެން އަމިއްލަ ނަފްސުތަކަށް ހަނދުމަކޮށްދެމާ ހިނގާށެވެ. މިވަގުތުކޮޅުގައި މިތާ ކޮޅަށް ހުންނަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ޖެއްސީ ކޮން ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ އާނއެކެވެ! އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތްތަކުގައި ﷲ އަށްޓަކައިވާ ނިމުމެއް ނުވާ ލޯތްބާއި، އެކަލާނގެއާއި އެކީގައިވުމަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތްތަކުގައިވާ އެދުމެވެ. ލޯބިވާ މީހަކާއި މީހަކު ބައްދަލުވާ ހިނދު އެންމެ ފުރަތަމަ އެމީހަކު ބުނާނީ ކޮން ބަސްތަކެއް ހެއްޔެވެ؟ އެއީ އެ ލޯބިވާ ފަރާތުގެ ނަން ކިޔޭ ރީތި އަޑެވެ. އެހެނަސް މިއީ އާދައިގެ ނަންފުޅެއް ނޫނެވެ. މިއީ މި ނަންފުޅުގެ ވަށައިގެންވާ ހުރިހާ އެއްޗަކަށް ބަރަކާތް ގެނުވާނެ ނަންފުޅެކެވެ! އެ ނަންފުޅުން ނަންގަނެވޭ ކޮންމެ އެއްޗަކަށްވެސްމެއެވެ! މި ނަންފުޅުން ހުރިހާ ނުބައަކާއި، ގެއްލުމަކާއި، ތަދެއް އުފުލިގެންނެވެ. އެ ނަންފުޅުން އަޅުގަނޑުމެން ފަށަމުއެވެ. އެ ނަންފުޅުން އަޅުގަނޑުމެން ނިންމަމުއެވެ. އަދި އެ ނަންފުޅުން މި ދިރިއުޅުމުގެ ފޮނިކަމާއި ޖެހިގެން އޮތް ޙަޔާތުގެ ފޮނިކަން ވެސް އަޅުގަނޑުމެން އިޙްސާސް ކުރަމުއެވެ.
بِسم الله الرَّحمن الرَّحِيْم
“ރަޙްމާންވަންތަ ރަޙީމްވަންތަ ﷲ ގެ އިސްމުޅުން ފަށަމެވެ.”
މި ބަސްތައް ތިބާގެ ދުލުން ކިޔޭ ހިނދު ހިތަށް ލިބިގެންދާ ހަމަޖެހުން އިޙްސާސް ކުރާށެވެ.
“…އެންމެހާ ރީތިވެގެންވާ ނަންފުޅުތައް މިލްކުވެގެންވަނީ އެކަލާނގެއަށެވެ…” ސޫރަތުލް ޙަޝްރު، 24
އަދި ތިބާ މީހެއްދެކެ ލޯބިވާނަމަ ތިބާ އެމީހެއްގެ ފުރިހަމަ ކަމާއިމެދު ވިސްނައި އާޝޯޚުވެއެއްނޫންތޯއެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާއަށްވުރެ މިކަމަށް އެންމެ ޙައްޤުވެގެންވާ ފަރާތެއް ނުވާކަން ޔަޤީނެވެ! އެހެނީ ޙަޤީޤީ ފުރިހަމަކަމެއް ލިބިވޮޑިގެންވަނީ ހަމައެކަނި އެކަލާނގެއަށެވެ!
الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِيْن
“ހުރިހާ ތަޢުރީފަކާއި ޝުކުރެއް ޙައްޤުވެގެންވަނީ ޢާލަމްތަކުގެ ވެރި ﷲ އަށެވެ.”
މި ބަސްތަކުން ﷲ ތަޢާލާއަށް ތަޢުރީފުކުރާ ހިނދު އަޅުގަނޑުމެން މި ސާބިތުކޮށްދެނީ އެކަލާނގެ ގެ ދެގޮތެއްނުވާ ފުރިހަމަކަމެވެ. ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ” الْحَمْدُ لِلّهِ އިން މީޒާން ފުރިގެންދެއެވެ.” މި ބަސްތައް ކިޔޭ ހިނދު އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތްތައް ޝުކުރުވެރިކަމުން ފުރުވައިލަމާ ހިނގާށެވެ. އެކަލާނގެ އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެތައް ގިނަގުނަ ނިޢުމަތްތަކެއް ދެއްވާފައިވެއެވެ. އަބަދުވެސް ހަނދާނުގައި ބަހައްޓާށެވެ. މި ދުނިޔޭގައި އެހެން މީހަކަށް ޝުކުރު އަދާ ކުރިޔަސް އެ ޝުކުރު ރައްދުވެގެން އެ ދަނީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށެވެ. ހުރިހާ ރިޒުޤެއް ދެއްވާ މައިގަނޑު ފަރާތަކީ އެކަލާނގެ ނޫންތޯއެވެ؟ އިތުރު ފުން މިނަކުން ވިސްނަމާ ހިނގާށެވެ. الْحَمْدُ لِلّهِ ކިޔޭ ހިނދު އެ ބަސްތައް ކިޔުމުގެ ޤާބިލިއްޔަތުކަން ދެއްވި ކަމަށްޓަކައިވެސް އަޅުގަނޑުމެން އެވަގުތު ﷲ އަށް ތަޢުރީފުކޮށް ޝުކުރު އަދާ އެބަކުރަމުއެވެ. އެހެނީ މި ޤާބިލިއްޔަތުކަން ވެސް ދެއްވީ ހަމަ އެކަލާނގެއެވެ! އެހެންކަމުން ޙަޤީޤަތުގައި އެކަލާނގެ ޒާތުފުޅަށްޓަކައި އެކަލާނގެ ޙަމްދު ސާބިތުކުރައްވަނީ އަޅުގަނޑުމެން މެދުވެރިވެގެންނެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ނެތަސް އެކަލާނގެ ގެ ޙަމްދު ދެމި އޮންނާނެ ނަމަވެސްއެވެ. އެހެނީ އެންމެ ފުރިހަމަ ވެ ވޮޑިގެންވަނީ އެކަލާނގެއެވެ! ތިބާ އެކަލާނގެއަށް ވަކީލު ކުރަންޖެހޭ ވަރާއި އެކަލާނގެއަށް ބޭނުންވާ މިންވަރު އިޙްސާސް ކުރާށެވެ. އެކަލާނގެ ހަނދުމަކޮށް އެކަލާނގެއަށް ޙަމްދުކުރުމުން ހިތަށް ލިބޭ ޝިފާ އިޙްސާސް ކުރާށެވެ.
ނުނިމޭ
