Fitr Eid faahaga kurany keevve?
އެއީ ރަމަޟާން މަސް ނިމުނު ކަމަށްޓަކައި ހެއްޔެވެ؟ އެއީ ކުރިން ކައިބޮއި އުޅުނު ގޮތަށް އިއާދަވުމުން ހެއްޔެވެ؟ ދިގު ތަރާވީޙްތަކާއި ދިގުކޮށް ކުރެވޭ ރޭ އަޅުކަންތަކަށް ނިމުމެއް އައުމުން ހެއްޔެވެ؟
ރަމަޟާންމަހާއި ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިވާ އާޔަތުގައި އަޅުގަނޑުމެން ޢީދު ފާހަގަކުރަންޖެހޭ ސަބަބު ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނަށް އަނގަވާފައިވެއެވެ.
وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
“…އަދި ތިޔަބައިމީހުންނަށް ހިދާޔަތް ދެއްކެވިކަމުގެ މައްޗަށް اللَّه އަށް ތަކްބީރު ކިޔައި އުޅުމަށްޓަކައެވެ. އަދި ތިޔަބައިމީހުން (އެކަލާނގެއަށް) ޝުކުރުވެރި ވުމަށްޓަކައެވެ.” ސޫރަތުލް ބަޤަރާ، 187.
ރަމަޟާންމަހުގެ ޢަދަދު އަޅުގަނޑުމެން ފުރިހަމަ ކުރަންޖެހޭ ވާހަކައަށްފަހު ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވާ ބަސްތަކަކީ މިއީއެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ޢަދަދު ފުރިހަމަ ކުރަނީ މާތް ﷲ އަޅަމެންނަށް ހިދާޔަތް ދެއްކެވި ކަމަށްޓަކައި އެކަލާނގެއަށް ތަކްބީރު ކިޔުމަށެވެ. އަދި އެކަލާނގެއަށް ޝުކުރުވެރިވުމަށްޓަކައެވެ.
ސުވާލަކީ ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ރަމަޟާން މަސް ނިމުމުން އަޅުގަނޑުމެން ތަކުބީރު ކިޔަނީ ކީއްވެތޯއެވެ؟
ތަކްބީރުގެ ޒިކުރުގެ މާނައަކީ އެހެން ހުރިހާ އެއްޗަކަށްވުރެ ﷲ ބޮޑުވެ މަތިވެރިވެގެންވާކަމެވެ. މިކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ރަމަޟާން މަހުގެ ތެރެއިން އިޙްސާސްވެގެން ދެއެވެ. އެހެނީ ރަމަޟާން މަހު އަޅުގަނޑުމެން އެހެން މަސްތަކާއި ޚިލާފަށް ގިނައިން އަޅުކަންތައް ކުރަމުއެވެ. އަދި އެކަމުގެ ތެރެއިން އެހެން މަސްތަކަށްވުރެ ބޮޑަށް ﷲ އާއި ގާތްކަމެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް އިޙްސާސް ކުރެވެއެވެ. މިކަންތަކަށް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހިދާޔަތް ދެއްކެވީ ހަމައެކަނި ﷲ ކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގެއެވެ. ދުވާލު ގަޑީގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތައް ދޫކޮށްލުމަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތްތަކަށް ސާބިތުކަން ދެއްވީ ހަމައެކަނި ﷲ ކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގެއެވެ. އެހެން ދުވަސްތަކާއި ޚިލާފަށް ރޭގަނޑު ހޭލައިގެން އިތުރަށް ނަމާދުކޮށް، އިތުރަށް ދުޢާކޮށް ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ކުރަން ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ކުރުމަށް އަޅުގަނޑުމެންނަށް މަގުފަހިކޮށްދެއްވީ ހަމައެކަނި ﷲ ކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އިޙްސާސްކުރެވެއެވެ.
އެހެންކަމުން އަޅުގަނޑުމެން އެކަލާނގެއަށް ޝުކުރުވެރިވެސް ވަމުއެވެ. މި އިޙްސާސަށްޓަކައެވެ. އެކަލާނގެ ރަމަޟާންމަހު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްކެވި ހިދާޔަތަށްޓަކައެވެ. މި ހިދާޔަތުގެ ސަބަބުން ރަމަޟާންމަހުން ބޭރުގައިވެސް އިތުރު ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ކަމުގެ ޔަޤީންކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބިފައިވެއެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުން ކުރިމަތިވި ޙާލަތްތަކުގެ ސަބަބުން ރަމަޟާންމަހު އަޅުކަން ކުރަން ބޭނުންވި މިންވަރަށް އަޅުކަން ނުކުރެވިފައި ހުރެދާނެއެވެ. އެހެނަސް ރަމަޟާންމަހުގެ ބައެއް ދުވަސްތަކުގައި ނަމަވެސް އަޅުގަނޑުމެން ހުންނާނީ އިތުރަށް ކޮންމެވެސް ހެޔޮ ޢަމަލުތަކެއް ކޮށްފައެވެ. އެ ހެޔޮ ޢަމަލުތަކުގައި ހިފަހައްޓާށެވެ.
ފަހަރެއްގައި ތިބާ ރަމަޟާންމަހު ކޮންމެ ދުވަހަކު ޤުރުއާން ކިޔަވާފައިވާނެއެވެ. ރަމަޟާންމަހަށް ފަހު ވެސް ކިތަންމެ ކުޑަ މިންވަރަކުން ވިޔަސް ކޮންމެ ދުވަހަކު ކިޔަވާށެވެ. ރަމަޟާންމަހު ވަގުތުން ނަމާދުކުރުމަށް ތިބާ ފަހަރެއްގައި އާދަވެފައިވެދާނެއެވެ. އެ އާދައިގައި ހިފަހައްޓާށެވެ. ރަމަޟާންމަހު ޞަދަޤާތްދީ އެހެން މީހުންނަށް އެހީވުމަށް ތިބާ މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާނެއެވެ. ރަމަޟާންމަހަށްފަހު ވެސް ކިތަންމެ ކުޑަ މިންވަރަކުން ވިޔަސް އެ އާދަތައް ދަމަހައްޓާށެވެ. ރަމަޟާންމަހު ފަހަރެއްގައި ތިބާ ދަރުސްތައް ބަލައި ދީނާއިމެދު އިތުރަށް އުނގެނެން މަސައްކަތްކޮށްފައިވާނެއެވެ. ކިތަންމެ ކުޑަ މިންވަރަކުން ވިޔަސް އެ އާދައިގައި ހިފަހައްޓާށެވެ. އެހެނީ މި އާދަތަކަކީ ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްކެވި ހިދާޔަތުގެ ބައެކެވެ. އަދި މި ޢީދުގައި އަޅުގަނޑުމެން ޝުކުރުވެރިވަނީ އެ ހިދާޔަތަށްޓަކައެވެ. ފަހަރެއްގައި މި ޝުކުރުވެރިކަމުންނާއި އެ ހިދާޔަތުގައި ހިފަހައްޓަން ކުރެވޭ މަސައްކަތުން ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހިދާޔަތް އިތުރުކޮށްދެއްވާނެއެވެ. (އިން ޝާ ﷲ)
މާތް ﷲ އަޅަމެންނަށް މި ފާއިތުވި ބަރަކާތްތެރި މަހުން ދެއްވި ހިދާޔަތް އެގޮތުގައި ލަހައްޓަވާށި! އަދި އަޅަމެންގެ ކިބައިން އަޅަމެންގެ ހެޔޮ ޢަމަލުތައް ޤަބޫލުކުރައްވައި ފާފަތައް ފުއްސަވާށި! އާމީން!
