ދާރިސް (ހަވަނަ ބައި)

ހިބާ ވަކި އިތުރު އެއްޗެކޭ ބުނުމެއްނެތި އެތަނުން ދާން ހިނގައިގަތް އިރުވެސް ފަޒީން އިންގޮތަށް އިނެވެ. އެހެނަސް ހިބާއަށް މާ ދުރަށް ނުދެވެނީސް ފަޒީން ވާހަކަ ދެއްކުމުން ހިބާގެ ފިޔަވަޅުތައް މަޑުޖެހުނެވެ.

“އެއްކަލަ މޮޔަ މީހާއާ ހެދިތަ މަށާމެދު ހިބާ ތިހެން ތި ހަދަނީ؟” ހިބާ ހުއްޓުނީ ފަޒީން ކޮށްލި އެ ސުވާލުންނެވެ. ފަޒީން އެ ބުނި އެއްޗެއްގެ މާނަ ނަގައިގަންނަން ހިބާއަށް ހިނދުކޮޅެއް ނެގިއެވެ.

އިސާހިތަކު އެތައް ޚިޔާލަކާއި އެތައް މަންޒަރެއް ހިބާގެ ލޮލަށް ސިފަވެގެން ދިޔައެވެ. ސިކުންތުކޮޅެއް ވަންދެން ހިމޭންވެގެން ދިޔައީ އެހެންވެއެވެ. އެހެނަސް އަވަސްއަވަހަށް އެ ޚިޔާލުތަކުން ނިކުމެ ފަޒީނާއި ދިމާލަށް އެނބުރިލެވުނެވެ.

“ފަޒީނާއި އިންނަން ބޭނުންނުވާ ސަބަބުތައް ދެންމެ ވަރަށް ސާފުކޮށް ކިޔައިދެވިއްޖެހެން އަހަންނަށް ހީވަނީ. އިތުރު އެހެން ސަބަބެއް އޮތްނަމަ ބުނީމުސް. ކުރިން ވެސް ބުނިހެން އަހަރެންގެ ޙަޔާތަށް ވަކި ބައިވެރިޔަކު އަންނާނެ ދުވަހަކަށް އިންތިޒާރެއް ނުކުރަން. އެހެންވީމަ އިތުރު އެހެން މީހަކު މި ދޭތެރެއަށް ގެނެސް ހީކުރުންތައް ހީނުކުރުން ކަންނޭނގެ ރަނގަޅުވާނީ.” ހިބާ ސާބިތު އަޑަކުން ބުނެލިއެވެ.

އެހިނދު ވެސް ފަޒީން އިނީ ހިބާއަށް ބެލުމެއްވެސް ނެތި އިންގޮތަށެވެ. ހިބާ ވަކި އަޅާލުމެއްނެތި އެތަނުން ދާން ހިނގައިގަތެވެ. ހިބާ ފަޒީން ފެންނަ ހިސާބުން ދުރަށް ދިޔަތާ މާ ގިނައިރެއްނުވެ އަތުން ޖަހައި އޭނަގެ ކުރިމަތީގައި ހުރި ތަށިތައް ވައްޓައިލިއެވެ. އިސާހިތަކު ބިންމަތީގައި ޖެހިގެން ދިޔަ ބިއްލޫރި ތަށި ތަޅައިގެން ދިޔައިރު ކާތަށިވެސް ބިންމަތީގައި ޖެހިގެން ދިޔަ އަޑު މުޅި ތަނުގައި ގުގުމައިގެން ދިޔައެވެ. ރެސްޓޯރެންޓުގެ ދޮރާއި ކައިރިވަމުން ދިޔަ ވަގުތު އެ ޒާތުގެ އަޑެއް އިވިގެން ހިބާއަށް އެދިމާލަށް ބަލައިލެވުނެވެ. ވެއިޓަރުން ދުވެފައި އެދިމާލަށް ދިޔަ މަންޒަރު ފެނި އިތުރަށް ވީ ނުރުހުމާއެކީ ހިބާއަށް ބޯހޫރުވައިލަމުން އަނެއްކާވެސް ދަމުން ދިޔަ މިޞްރާބަށް ހިނގައިގަނެވުނެވެ.

ސައިކަލުގައި ގެއަށް ދިޔަ މަގުމަތީގައި ހިބާގެ ސިކުނޑީގައި އެނބުރެމުން ދިޔައީ އޭނައާއި ފަޒީނާއި ދެމެދު ދެކެވުނު ވާހަކަތަކެވެ. ފަޒީނަށް އޭނަ ދިނީ ރަނގަޅު ޖަވާބުކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވި ހިތްހަމަޖެހުނު ވަގުތު، ފަޒީން އެންމެ ފަހުން ކޮށްލި ސުވާލުން މާޒީގެ ހަނދާންތައް ވެސް އާވަމުން ދިޔައެވެ. ފަޒީން އެ ބުނި ‘މޮޔަ މީހާ’ ގެ ސޫރަ ލޮލަށް ސިފަވަމުން ދިޔައީ އެއީ ހިބާއަށް އިއްޔެ ފެނުނު ސޫރައެއް ފަދައިންނެވެ.

އިތުރަށް އެ ހަނދާންތައް އާ ވާން ފެށީ ގެއާއި ކައިރިވަމުން ދިޔަ ވަގުތު ކުއްލިއަކަށް ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހެން ފެށުމުންނެވެ. ވާރޭ ވެހެން ފެށިތާ މިނެޓްތަކެއްގެ ތެރޭގައި ގޭގެ ތެރެއަށް ހިބާއަށް ވަދެވުނެއްކަމަކު، ހިބާ މުޅިން ތެމިފައިވިއެވެ. ގެއަށް ވަނުމާއެކު ހަމްނާ ފޯރިއާއެކީ އެރެއާއި މެދު ސުވާލުކުރުމުން ހިބާ ކުރުގޮތަކަށް އެ ކައިވެނި ނުވާނެ ވާހަކަ ބުނެ ކޮޓަރިއަށް ދިޔައެވެ. ހަމްނާ ކިހިނެއްވީތޯ އެހުމުން ހިބާ ފަހުން ތަފްޞީލުދޭނެ ކަމަށް ބުނެލީ ކޮޓަރިއަށް ވަދެ ދޮރު ތަޅުލަމުންނެވެ. އަދި އެވަގުތު ހަމްނާ އާއްމުގޮތެއްގައި ނިދާ ގަޑި ކައިރިވަމުން ދިޔަ ވާހަކަ ހަނދާން ކޮށްދިނުމަށްފަހު ނިދާލުމަށްވެސް ބުންޏެވެ.

ހެދުން ބަދަލުކުރުމަށްފަހު ނިދަން ތައްޔާރުވެގެން ހިބާވެސް އެނދަށްއެރީ ނިދާލަން ކަމަށެވެ. އެހެނަސް ނޭނގޭ ސަބަބަކާހުރެ އޭނަ އެވަގުތު އޮށޯތަސް ނުނިދޭނެހެން ހީވިއެވެ. ފަޒީން އެންމެ ފަހަކަށް އޭނައާއި ކޮށްލި ސުވާލާއިމެދު ވިސްނެމުން ދިޔައެވެ. އޭނައާއި ފަޒީނަށް އެ ހީވާ މީހަކާއި ދެމެދު ގުޅުމެއް އޮވެދާނެހެން ފަޒީނަށް ހީވެދާނެ ސަބަބާއިމެދު ވިސްނެން ފެށިހެން ހިބާއަށް އެނދުގައި އޮށޯވެ އޮވެފައި ތެދުވެލެވުނެވެ. އެއަށްފަހު ވާތް ފަރާތަށް ނަޒަރެއް ދެވުނީ ކޮޓަރީގެ އެ ފަރާތުގައި ހުރި ކަބަޑުގެ ތެރޭގައި އޮތް އެއްޗެއްގެ މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ.

ހިބާ އެނދުން ތެދުވެގެން ގޮސް އެ ކަބަޑުގެ އެންމެ ތިރީ ބައި ހުޅުވައިލިއެވެ. އަދި އޭގެ ތެރޭގައި ހުރި ބާ ފޮތްތަކާއި ފައިލްތައް ހިއްލަމުން ވަރަށް އަޑީގައި ބޯކޮށް އޮތް ފޮޓޯ އަލްބަމެއް ނެގިއެވެ. އަލްބަމް ހިފައިގެން ހިބާ ގޮސް އެނދުމަތީގައި އިށީނީ އަލްބަމުން ނަޒަރު ވަކިކުރުމެއް ނެތިއެވެ. އަލްބަމް ހުޅުވައިލުމާއެކު ފެނިގެން ދިޔައީ ބައްޕަ އޭނައާއި ހަމްނާގެ ކައިރީގައި ކުރުފައިމައްޗަށް ތިރިވެ ދެކުދިންގެ ގައިގައި ހިފަހައްޓައިގެން ހިނިތުންވުމެއްގައި ހުރި މަންޒަރެވެ. އެތައް ދުވަހެއް ފަހުން އަނެއްކާވެސް ބައްޕަގެ ހިތްހެޔޮ ހިނިތުންވުމުގެ ހަނދާން އާވެގެން ދިޔުމުން ހިބާއަށް ހިނިތުންވެލެވުނު ވަގުތު ލޮލުން ދިލަ ނެގިއެވެ. އެހެނަސް އަވަސްއަވަހަށް އެސްފިޔަ ޖަހަމުން އެހެން އަލްބަމްގެ ގަނޑުތައް ހިއްލަން ފެށިއެވެ.

ދެންވެސް ފެންނަން ފެށީ ޢާއިލާ އެއްކޮށް ނަގާފައި ހުރި ފޮޓޯތަކެވެ. ބައެއް ފޮޓޯތަކުގައި މަންމައާއި ބައްޕައާއި ހިބާގެ ދެބެއިން ތިބިއިރު ބައެއް ފޮޓޯތަކުގައި ދެބެއިން އެކަނިވެސް ހުއްޓެވެ. ދެން ހުރި ފޮޓޯތަކުގައި ހިބާ އެކި މުބާރާތްތަކުގަ ބައިވެރިވިއިރު ނަގާފައި ހުރި ފޮޓޯތަކާއި އިނާމްތައް ލިބުނުއިރު ނަގާފައި ހުރި ފޮޓޯތައް ވެސްވިއެވެ. ޞަފްޙާތައް ހިއްލަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް ފޮޓޯއިން ފެންނަމުން ދިޔަ މީހުންގެ ޢުމުރު ބޮޑުވަމުން ދިޔައެވެ. އެއީ މި އަލްބަމްގައި ޚުދު ބައްޕަ އަމިއްލައަށް ތަރުތީބުކޮށްފައިވާ ގޮތެވެ. އެހެންކަމުން އަލްބަމްގެ ފަހުކޮޅާއި ގާތްވަމުން ދިޔަ ވަގުތު ހިބާއަށް ފެންނަން ފެށީ އޭނަ އެންމެ ފުރަތަމަ ގްރޭޑް 8 އަށް ވަދެ ސްކޫލަށް ދިޔަ ފުރަތަމަ ދުވަހު ގޭގެ ބޭރުގައި ހުއްޓިލައިގެން ހުއްޓާ ނަގާފައިވާ ފޮޓޯއެކެވެ. ހަމަ އެ އަހަރު ހަމްނާވެސް އެލްކޭޖީއަށް ދިޔުމަށްޓަކައި އާ ޔުނިފޯމެއް ލައިގެން މަންމައާއެކީ ގޭގެ ފާރު ކައިރީގައި ހުއްޓިލައިގެން ހުރި ފޮޓޯއެއްވިއެވެ.

އަލްބަމްގައި އެ ފޮޓޯތައް ހުރި ޞަފްޙާ ހިއްލައިލި ވަގުތު އަލްބަމަށް ނުލެއްވި އޭގެ ތެރޭގައި ބަންޑުން ބޭއްވިފައި އޮތް ފޮޓޯއެއް ފެނިގެން ދިޔައެވެ. ހިބާ ނަގައި ބަލައިލިއިރު ތާނަ އަކުރުން ބަހެއް ލިޔެވިފައިވިއެވެ.

“ދާރިސް…” ހިބާއަށް އެ ނަން ކިޔައިލަމުން ފުން ނޭވައެއް ދޫކޮށްލެވުނެވެ. އަދި އެ ފޮޓޯގަނޑު އަނެއްފަރާތަށް ޖަހައި ބަލައިލެވުނެވެ. އޭގައި ހުރީ ފުރާވަރުގެ ޢުމުރަށްދާ ފިރިހެން ކުއްޖެކެވެ. ޔުނިފޯމުގައި އެކުއްޖާ ހުރިއިރު އަތުން ހިފަހައްޓައިގެން ހުރީ ކުޑަ ކަޅުކުލައިގެ ލެޕްޓޮޕެއްގެ ޒާތަށް ހުރި އެއްޗެކެވެ. އޭތި ހުޅުވިފައި ހުރިއިރު ދެބައި ގުޅުވަން ޑަކްޓް ޓޭޕު ބޭނުން ކުރެވިފައިވި ގޮތުންނާއި، ވައިރެއްގެ ތަންކޮޅެއް އެއްފަރާތުން އެލުވިފައިވި ގޮތުން އެއީ އަމިއްލައަށް ހަދާފައި ހުރި އެއްޗެއްކަން އެނގެއެވެ. އެކުއްޖާގެ ފުރަގަހުގައި ހުރި ފާރުގައި ‘ސައިންސް ފެއާރ’ އޭ ލިޔެވިފައިވި ގޮތުން އެއީ ކޮން މުނާސަބަތަކަށް ހެދުނު އެއްޗެއްކަން އެނގެއެވެ.

އެހާ މޮޅު ‘ޕްރޮޖެކްޓެއް’ ހިފައިގެން ހުރި އެކުއްޖާގެ މޫނުމަތިން ހިނިތުންވުމެއް ފެންނާކަށް ނެތެވެ. އިސްތަށިގަނޑު ކުރުކޮށް ކޮށާލެވިފައިވި އެ ފިރިހެން ކުއްޖާގެ ވަށް ޒާތަކަށް ހުރި މޫނުމަތިން ފެންނަމުން ދިޔަ އަސަރެއް އެއްވެސް މީހަކަށް ދޭހަކުރަން ނޭނގިދާނެއެވެ. ކަތުރުކަށިގަނޑަށް ބާރުވެ، އެ ގަދަ ބުމަ ކައިރި ކުރެވިފައިވި ގޮތުން އެކުއްޖާ ކަމަކާއިމެދު ނުރުހުންވެފައި ހުރިހެން ހީވެދާނެއެވެ. އެހެނަސް ހިބާއަށް ހިނިތުންވެލެވުނީ އޭގެ ފަހަތުގައިވި ސަބަބު އޭނައަށް އެނގޭތީވެއެވެ. ފޮޓޯއެއް ނަގަން އުޅޭތީ ކެމެރާއަށް ނަޒަރު ހުއްޓައިގެން ނުހުރެވިދާނެތީ އެކުއްޖާ އެހުރީ ނުތަނަވަސްވެފައެވެ. އިސާހިތަކު ހިބާގެ ހަނދާނަށް ވެރިވާން ފެށީ އޭނަގެ ހިނިތުންވުމުގެ ފަހަތުގައިވި ކުއްޖާގެ ހަނދާންތަކެވެ. ދާރިސްގެ ހަނދާންތަކެވެ.

***

ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހެމުން ދިޔަ ރެއެއްގައި ހިބާ އިނީ ސިޓިންގް ރޫމުގައި ބެހެއްޓިފައިހުރި ކުޑަ މޭޒުމަތީގައި އޭނަގެ ފޮތްތައް ބަހައްޓައިގެން، ބިންމަތީގައި އިށީނދެގެން އިނދެ ގޭގައި ނިންމަން ހުރި ފިލާވަޅުތައް ނިންމާށެވެ. ކިޔެވުމަކީ ހިބާ އަބަދުވެސް ކުރާ ހިތްވާ ކަމެކެވެ. އެއީ އެކަމާއިމެދު ބައްޕަ އޭނައަށްދޭ އެތައް ނަޞޭޙަތްތަކާއި، ލިބޭ ކުދިކުދި ކާމިޔާބީތައް ވެސް ފާހަގަކުރާތީ ކަންނޭނގެއެވެ. ގްރޭޑް 8 އަށް ވަދެވުނު ފަހުން އަދި މާ ބޮޑަށް ކިޔަވާ ހިތް ޖެހުނީ ސައިންސްގެ އާ މާއްދާތަކެއް ތަޢާރަފުވެގެން ދިޔުމުންނެވެ. ބައްޕަ ބުނާ ފަދައިން ގިނަ ކަންތައް އުނގެނޭ ވަރަކަށް ސިކުނޑި މުއްސަނދިވެ ދުނިޔެއަށް ލޯ ހުޅުވިގެންދާ ފަދަ އިޙްސާސެއް ފިލާވަޅުތައް ހަދާއިރު ހިބާއަށް ކުރެވިގެންދެއެވެ. އެވަގުތުވެސް ފިޒިކްސްގެ ހޯމްވޯކެއް ހަދާ ހިތުން ހަދަމުން ދިޔައީ އެހެންވެއެވެ.

ފިލާވަޅު ހެދުމުގެ ތެރެއިން ހިބާއަށް ދޭތެރެދޭތެރެއިން އުނދަގޫވަމުން ދިޔައީ އެއްފަރާތުން އިވެމުން ދިޔަ އޭނަގެ މަންމަ ނާދިރާގެ އަޑަށެވެ.

“ބަސްނޭހިޔަސް ތި ދެން ބޮޑުވަރޭ! މި އެތިކޮޅު ހަމަ މިހާރު ހުސްކުރަންވީ! އެއްވެސް ކުޅޭ އެއްޗެއް ނުދޭނެ ބައްޕަ އަޔަސް މީތި ހުސްނުކުރިއްޔާ!!”

އޭނަގެ 4 އަހަރުގެ ކޮއްކޮ ހަމްނާއަށް ކާންދެމުން ދިޔައިރު ކާން ނުއުޅުމުން މަންމަ ހަރުއަޑުން އެއްޗެހި ގޮވަމުން ދިޔައެވެ. އޭރު ގޭގައި ކާގެއެއް ނުހުންނާތީ ސިޓިންގް ރޫމުގެ އެއްފަރާތެއްގައި ހުރި ކާމޭޒު ދޮށުގައި ދެމީހުން ތިބި މަންޒަރަށް ހިބާއަށް ބަލައިލެވުނީ ހިސާބެއްގެ ނުރުހުންތެރިކަމާއި އެކީގައެވެ. މަންމަ އެހާ ބާރަށް ވާހަކަ ނުދެއްކިޔަސް ވާނެ ނޫންތޯ ހިތަށްއެރި ވަގުތު ހަމްނާ ވެސް ކެއީމަ ނިމުނީ ނޫންތޯ ބުނެ ހިތް ޝަކުވާކުރިއެވެ.

އިރުކޮޅެއް ވަންދެން އެމީހުންނަށް ބަލަން އިނދެފައި ހިބާ ދިޔައީ މަންމައާއި ބައްޕަ ހިއްސާކުރާ ކޮޓަރިއަށެވެ. އެ ކޮޓަރީގެ ކިޔަވާ މޭޒުމަތިން ހިބާ ނެގީ ބައްޕަގެ ބޮޑު ހެޑްފޯނެވެ. އެއީ ބައްޕަ މާލޭގައި އުޅޭ ބައެއް އެކުވެރިންނާއެކީ ފަށަން އުޅޭ ވިޔަފާރިއާއި ގުޅިގެން ސްކައިޕް މެދުވެރިކޮށް ބާއްވާ ބައްދަލުވުންތަކަށް ބައްޕަ ބޭނުންކުރާ ހެޑްފޯނެކެވެ. އޭތި އޭނަ ނެގީ ކީއްކުރަންކަން ހަނދާންވި ވަގުތު ބައްޕަގެ ބަސްތައް ވެސް ހަނދާންވިއެވެ.

“ހިބާ މީތި ބޭނުންކުރިޔަސް މައްސަލައެއްނެތް. އެކަމަކު ރަނގަޅު ގޮތުގަ ބޭނުންކުރައްޗޭ. އޭރުން ހިބާއަށް ދެދުނިޔެއިން ވެސް ފައިދާކުރާނެ…”

ބައްޕަ އެ ބުނި އެއްޗެއްގެ މާނަ ހިބާއަށް އެނގުނެވެ. ބައްޕަ އުއްމީދު ކުރަނީ އޭނަ އޭގެ ބޭނުން ހިފައި އަބަދުމެ ޤުރުއާން އަޑު އަހާށެވެ. އެކަމަކު އެހެން އޭނަ ހަދާނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ އޭނަގެ ސިކުނޑިއަށް މިވަގުތު ވެރިވެފައިވާ ހާސްކަން ފިލާނީ ލަވައެއް އަޑުއަހައިލުމުން ނޫން ހެއްޔެވެ؟ އަދި އަމުދުން އޭނަ ކޮޓަރިން ނިކުތް ވަގުތު މަންމަ ދެއްކި ވާހަކައިން އިތުރަށް މޫޑު ޚަރާބުވާ ގޮތްވިއެވެ.

“ކަލޭމެންގެ ބައްޕަ ކަލޭމެން ހައްދައިގެން އުޅޭތީ ބަލަން މިހާ އުދަގޫވެގެން އުޅެނީ. އޭނަ ބޭނުންހާ ގޮތަކަށް މި މީހުން ހަދަން ބޭނުންވަންޏާ އޭނަ އަބަދުމެ މިކޮޅުގަ ހުރީމަ ނިމުނީއެއްނު؟!”

މަންމަ އަމިއްލަ އަމިއްލައަށް ދެއްކި ވާހަކަތަކުން ވީ ފޫއްސެއްގައި އެހާރުއްސުރެ ހިބާއަށް ކަންފަތުގައި ހެޑްފޯން އަޅައިލެވުނެވެ. ހަމަ އެހިނދު ހިތާހިތުން ބައްޕަ ދިފާޢުވެސް ކުރެވުނެވެ. ސްކޫލް ޗުއްޓީ ވާ ދުވަސްކޮޅުތަކުގައި ބައްޕަ މާލެއަށް ދަނީ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީއިން ހިންގާ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ. އެހެންނޫނީ ބައްޕަ މާލޭގައި ފަށަން އުޅޭ ވިޔަފާރީގެ ކަމަކުއެވެ. މިއަދު ވެސް ބައްޕަ މާލެއަށް ގޮސްފައިވީ އެ ދެ ސަބަބާއި ލައިގެންނެވެ. ބައްޕަ ޤަވާޢިދުން މާލެއަށް ދާއިރު ދަނީ ކީއްވެކަން ހިބާއަށް ކިޔައިދެއެވެ. އަނބުރާ އަންނާނެ ދުވަސް ވެސް ނުހަނު ލޯތްބާއެކީ ބުނެއެވެ. އަނެއްހެން ބުނާނަމަ ބައްޕައަކީ އޭނަގެ ގާތް އެކުވެރިއެކެވެ. މަންމައަށްވުރެ ބައްޕަ އޭނައާއި ހަމްނާއާއި ވާހަކަ ދައްކާ ގޮތްވެސް ހިބާއަށް ކަމުދެއެވެ. ބައްޕައާއި ބައެއް ކަންކަމުގައި ޚިޔާލު ތަފާތު ވިޔަސް ބައްޕަދެކެ ބޮޑަށް ލޯބިވެވެނީ އެހެންވެއެވެ. ބައްޕަ މާލެ ގޮސްފިނަމަ ފުރާ ދުވަހުއްސުރެ އަނބުރާ އަންނާނެ ދުވަހެއްގެ އިންތިޒާރު ކުރެވެނީ އެހެންވެއެވެ.

އަމިއްލަ ޚިޔާލުތަކުގައި ހުރެ ހިބާ އޭނަގެ ކަންފަތުގައި އެޅުވިފައިވި ހެޑްފޯން، ޓީވީ ރެކުގެ ތިރީ ބައިގައި ހުރި ޑީވީޑީ ޕްލޭޔަރަށް ގުޅައިލުމަށްފަހު އިނގިރޭސި ލަވައެއް އަޅުވައިލިއެވެ. އެއަށްފަހު އަނެއްކާވެސް އޭނަގެ ފޮތްތައް ބެހެއްޓިފައި ހުރި މޭޒު ކައިރިން ބިންމަތީގައި އިށީނދެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދިޔައެވެ. ލަވައިގެ އަޑުން ދެ ކަންފަތް ވެސް ފުރިފައިވި ގޮތުން މަންމަގެ އަޑު ނުއިވޭތީ ހިބާ ހިތާހިތުން އުފާކުރިއެވެ. އަދި ހިނިތުންވުމަކާއެކީ ވައި އަޑުން ލަވައިގެ ކަޑިތައް ކިޔަމުން ސުވާލުތައް ނިންމަމުން ދިޔައެވެ.

ހިބާ މަސައްކަތުގެ ތެރެއަށް ގެއްލިފައި ވަނިކޮށް ކުއްލިއަކަށް ގޭގެ ދޮރާއި ދިމާލަށް ބަލައިލެވުނީ، މީހަކު ޓަކިދޭ އަޑަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ ސިކުންތުގައި ހެޑްފޯން ނަގައިލުމާއެކު ބޭރުން އިވެމުން ދިޔަ ވާރޭގެ އަޑު ހިބާގެ ކަންފަތުގައި ޖެހުނެވެ. ދެން އިވިގެން ދިޔައީ ބައްޕަގެ އަޑެވެ.

“ނާދިރާ މިއީ ޝަހީދޭ….ދޮރު ހުޅުވައިލަބަލަ!” އެ އަޑު އިވިގެން ދިޔުމާއެކު ހިބާއަށް ތެދުވެލެވުނެވެ.

“ޝަހީދު….މާ އަވަހަކަށްތަ މިފަހަރު އައީ؟” ނާދިރާ ވެސް އެހެން ބުނެލަމުން ގޮނޑިން ތެދުވުނީ ކުޑަ ކުޑަ ހަމްނާ އުރައިލުމަށްފަހު ތިރީގައި ބަހައްޓަމުންނެވެ.

“ވެދާނެ މާ އަވަހަށް ބިޒްނަސް ކަންތައް ނިމުނީ ކަމަށް….” ހިބާ އެހެން ބުނެލީ އެތާހުރި ފަތްޖެހި ގޮނޑިތަކުގެ ދޭތެރެއިން ހިނގަމުން ދޮރާއި ދިމާލަށް ދަމުންނެވެ. ބައްޕަ ދެކޭ ހިތުން އޭނަ ކެތްމަދުވެފައިވިއެވެ. ހަމްނާވެސް ނާދިރާގެ ފަސްފަހަތުން ގޮސް ދޮރާއި ހަމަ ކުރިއެވެ. ހިބާއާއި ހަމްނާ އެ ހިސާބުގައި މަޑުކޮށްލިތާ މާ ގިނައިރެއްނުވެ ނާދިރާ ދޮރުގެ ތަންޑު ނައްޓައިލަމުން ދޮރު ހުޅުވިއެވެ. އެއާއިއެކު ފެނިގެން ދިޔައީ ހިސާބަކަށް ތެމިފައިހުރި ޝަހީދެވެ.

“މީތި ނިކަން އަވަހަށް ގެންދެބަލަ…..އަހަރެން އެކަންޏެއްނޫނޭ މިފަހަރު މި އައީ.” ޝަހީދު އަވަސްއަވަހަށް އޭނަގެ ހެދުން ފޮށި އެތެރޭގައި ބަހައްޓަމުން ހިބާމެންނަށް ކުރިން ފެނިފައި ނުވާ ކުޑަ މުށިކުލައިގެ ފޮށްޓެއް ވެސް ގޭގެ ތެރެއަށް ވެއްދިއެވެ. އެ ވަގުތު ހަމްނާ އުފަލުން ގޮސް ބައްޕާއޭ ކިޔައި ޝަހީދުގެ ފައިގައި އޮޅުލައިގަތެވެ.

“ކާކު އައީ؟” އެ ސުވާލު ނާދިރާ ކޮށްލި ހިނދު ހިބާއަށް ދެބުމަ ކައިރި ކޮށްގެން ހުރެ އެއްފަރާތަކަށް ބޯދިއްކޮށްލެވުނީ ބައްޕަގެ ފަހަތުގައި މީހަކު ހުއްޓިހުރިހެން ހީވުމުންނެވެ. މަންމަ ސުވާލުކޮށްލުމުން ބައްޕަ ފުން ނޭވައެއް ދޫކޮށްލިއެވެ.

“ނާދިރާ ކައިރި ކުރިން މި ވާހަކަ ނުބުނެ މިކަން ކުރެވޭތީ މަޢާފަށް އެދެން. ކުއްލި ގޮތަކަށް ކަން ދިމާކުރި ގޮތުން ބަލާނެ މީހަކު ނެތިފައި ހުރި ކުއްޖެއްވީމަ އަހަންނަށް އެހީއެއް ވެވެން އޮތްވާ ދޫކޮށްލާ ހިތެއްނުވީ. މި ކުއްޖާ ދުވަސްކޮޅެއް ވަންދެން މި ގޭގަ ބަހައްޓަން މި ޚިޔާލުކުރަނީ…” ޝަހީދު އެހެން ބުނެލުމަށްފަހު ގޭގެ ތެރެއަށް ވަނުމުން އެތާހުރި ފުރާވަރުގެ ފިރިހެން ކުއްޖާ ފެނިގެން ދިޔައީ ސީދާ ހިބާއާއި ދިމާވާ ގޮތަށެވެ.

ހުދުކުލައިގެ އަތްދިގު ގަމީހަކާއި ކަޅުކުލައިގެ ޖިންސެއްގައި ހުރި އެ ފިރިހެން ކުއްޖާގެ ސޫރައަށް ހިބާއަށް ރަނގަޅު ނަޒަރެއް ދެވުނެވެ. ކުރުކޮށް ކޮށާލެވިފައިވި ފަން އިސްތަށިގަނޑާއި ގަދަ ބުމައިގެ އިތުރުން ވަށް މޫނުގެ ތިރިން ފެންނަމުން ދިޔަ ކަތުރުކަށިގަނޑުގެ ރޮނގުން ފިރިހެންވަންތަކަމަށް ދައްކަމުން ދިޔައެވެ. ހިބާ އެ މޫނަށް ބަލައިލަން އުޅުނީ ކުޑަ ހިނދުކޮޅަކަށް ވިޔަސް އެ ހިނދުކޮޅު ސިކުންތުތަކަށް ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. އޭގެ ފަހަތުގައިވި އެއްސަބަބަކީ އެހެން ފިރިހެން ކުދިންނާއި ޚިލާފަށް އެ ކުއްޖާގެ އިސްއޮބެމުން ދިޔަ ގޮތުން ހިބާ ޙައިރާންވުމެވެ. އެކުއްޖާގެ ލޮލުގައި މައްސަލައެއް ހުރީތޯ ހިތަށްއެރި ވަގުތު އެ ލޯމަތިން ހިތާމައެއް ވެސް ހިބާއަށް ފާހަގަވިއެވެ. ހަމަ އެވަގުތު ބައްޕަ، މަންމައާއި ދެއްކި ވާހަކައަކަށްފަހު އޭނަގެ ނަން ކިޔުމުން ހަމަހޭވެރިކަމެއް ލިބުނެވެ.

“ހިބާ….މިއީ ދާރިސް.” ބައްޕަ އެހެން ބުނެލި އަޑަށް ހިބާ ބައްޕައަށް ބަލައިލިއެވެ. އޭގެ ދެވަނަ ސިކުންތުގައި ދާރިސްއަށް ބެލި ވަގުތު ދާރިސްއާއި ހަތަރުކަޅި ހަމަވުމުން ހިބާ ހިސާބަކަށް ސިހުންވާ ގޮތްވިއެވެ. އިރުކޮޅެއް ވަންދެން ޙަރަކާތެއް ވެސް ގެންނަން ނޭނގިފައި ހިބާއަށް ހުރެވުނެވެ. ހިބާ ބަލަބަލާ ހުއްޓާ ދާރިސްގެ ތުންފަތް ދުރުވެގެން ދިޔަ ގޮތުން އެއްޗެކޭ ބުނަން އުޅުނުހެން ހީވިއެވެ.

***

ހިބާއަށް އޭނަގެ ޚިޔާލުތަކުގެ ތެރެއިން ނިކުމެވުނީ އޭނަގެ ފޯނު ރިންގުވާން ފެށި އަޑަށެވެ. އެއާއިއެކު އެނދުގެ ބާލީސް ކައިރީގައި އޮތް ފޯނު ނަގައި ބަލައިލިއިރު ގުޅަނީ ހަމްނާއެވެ. ހަމްނާ ގުޅައިލީ ގޭގެ ބިއްދޮށުގައި އެލުވިފައި ހުންނަ ރޯނުގައި އެޅުވިފައި އޮތް ނިދާ ހެދުން ނަގަން ދާން ނުކެރިގެންނެވެ. އެ ވާހަކަ އިވިފައި ހިބާ ކުދި ކިޔައިލަމުން ކޮޓަރިން ނިކުމެގެން ދިޔައެވެ. އަދި ހަމްނާ އެ ބުނި ހެދުން ހަމްނާއަށް ނަގައި ދިނުމަށްފަހު އަނބުރާ ކޮޓަރިއަށް ދިޔައީ، ވަކި ހަމްނާއަށް އިތުރު އެއްޗެކޭ ބުނުމެއް ނެތިއެވެ. އެކަމާއިމެދު ޚުދު ހިބާވެސް ޙައިރާންވިއެވެ. ކޮޓަރިއަށް ވަން ވަގުތުވެސް އޭނައަށް ހިނިތުންވުމެއްގައި ހުރެވުނުކަން ފާހަގަވުމުން ބޯހޫރުވައިލެވުނެވެ. އޭނައަށް މި ވަނީ ކިހިނެއްތޯ ހިތަށްއެރިއެވެ. ފަޒީން މިރޭ ބުނި ބަސްތަކުގެ އަސަރު އޭނައަށް ކުރީތޯ ހިތް ސުވާލުކުރިއެވެ. އެހެންނޫނީ ފަޒީން މިރޭ އެ ބުނީ ތެދެއްތޯ ހިތަށްއެރިއެވެ. އޭނައަށް މިރޭ ފަޒީނާއި ދޭތެރޭ އެގޮތަށް ކަންތައް ކުރެވުނީ ދާރިސްގެ ސަބަބުން ހެއްޔެވެ؟

އެ ޚިޔާލު ހިތަށް ވެރިވުމުން ވެސް ހިބާއަށް އަސަރެއް ނެތް ގޮތަކަށް ހީލެވުނެވެ. ފަޒީނާއި ދުރުވާން އޭނައަށް ޖެއްސީ މިރޭ އޭނައަށް ފަޒީންގެ ފަރާތުން ފެނިގެން ދިޔަ އުޅުމެވެ. އެ ނޫންނަމަ އޭނަ ހުރީ ފަޒީންގެ އެދުން ޤަބޫލުކުރާށެވެ. ދާރިސްއާއި އޭނައާއި ދެމެދު ފަޒީން އެ ހީކުރާ ކަހަލަ ގުޅުމެއް އޮތުމުގެ ޖާގައެއް ނެތެވެ. ދާރިސްއާއެކީ ހޭދަކުރި ގިނަ ވަގުތުތަކަކީ ޚުދު ހިބާގެ ބައްޕަގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައިވީ ވަގުތުތަކަށްވުމުން އެހެން ވާނީ ވެސް ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟

އެ ޚިޔާލާއިމެދު ހިބާއަށް އެއްބަސްވެވުނެވެ. މިރޭ ދާރިސްގެ މަތިން އޭނަ ހަނދާންވެގެން ދިޔައީ އެތައް ދުވަހެއް ފަހުން އެ ވާހަކަ ދެކެވިގެން ދިޔުމުންނެވެ. އެ ޚިޔާލުތަކުގައި ގިނަ ވަގުތުތައް ހިބާއަށް މި ހޭދަ ކުރެވެނީ ދާރިސްއަކީ އޭނަގެ ޙަޔާތަށް ބޮޑު ބަދަލެއް ގެނައި ޝަޚްޞިއްޔަތަކަށް ވުމުންނެވެ. އެހެން އިޙްސާސެއް ނެތަސް ދާރިސްއަށްޓަކައި ހިބާގެ ހިތުގައި ޤަދަރެއްވެއެވެ. އެއީ އޭނަ ދިމާވެފައިވާ ހުރިހާ ފިރިހެން ކުދިންނާއި ވަރަށް ވެސް ތަފާތު ފިރިހެން ކުއްޖަކަށްވެފައި އެތައް ކަމެއް ދާރިސްގެ ފަރާތުން ދަސްވެފައިވުމުންނެވެ. އެކަމަށްޓަކައި އޭނައަށް ދާރިސްއަށް ޝުކުރުވެރި ވެވޭނެކަން ޔަޤީނެވެ.

ޚިޔާލުތަކުގައި ހުރެފައި ހިބާ ނިދަން އޮށޯތުމުން ވެސް އިޚްތިޔާރަކާއި ނުލައި ހިބާއަށް ވިސްނެމުން ދިޔައީ އެންމެ މީހަކާއި މެދުގައެވެ. މިއަދު ދާރިސްވާނީ ކިހާ ހިސާބެއްގައިތޯ ހިތަށްއަރަން ފެށުމުން ހިބާ އެކަމާއިމެދު ނުވިސްނަން ވަރަށް މަސައްކަތް ކުރަން ޖެހުނެވެ. ހިބާއަށް ނިދުނީ ވެސް އެ ޙާލެއްގައި ވަނިކޮށެވެ.

**

ސްވިޓްޒަލޭންޑަށް ރޭގަނޑުން 9 ޖަހައި ބޮޑުވި ވަގުތު އީތަން ގޮސް އިށީނީ ފުޅާ ކުޑަ ދޮރެއްގެ ކައިރީގައި ބެހެއްޓިފައިހުރި އަޅި ކުލައިގެ ސޯފާއެއްގައެވެ. ކުޑަދޮރުގެ ބޭރުން އަނދިރީގެ ތެރެއިން ފެންނަމުން ދިޔަ ޢިމާރާތްތަކުގެ މަންޒަރު ނުހަނު ރީއްޗެއްކަމަކު، އީތަންގެ ނަޒަރު ހުއްޓިފައިވީ އޭނަގެ އަތުގައި ހުރި ގަނޑުތަކަށެވެ.

ސްޓޭޕްލް ކުރެވިފައިވި އެ ގަނޑުތަކުގެ އެންމެ މަތީގައި އޮތް ގަނޑުގައި ލިޔެވިފައިވީ، ‘ހޯމް ލާނިންގް ޓައިމް އެޕް’ އެވެ. އެ ޞުރުޚީގެ ދަށުގައި ކުދި އަކުރުތަކުން ‘ބާއި: ޢައިޝަތު ހިބާ ޝަހީދު’ އޭ ލިޔެވިފައިވިއެވެ. ޞުރުޚީއަށާއި ނަމަށް ބަލަން އިނދެފައި އީތަން އެ ގަނޑު ހިއްލައިލިއެވެ. އެއާއިއެކު ފެނިގެން ދިޔައީ އެޕްލިކޭޝަން ސިފަކުރެވިފައިވި ތަފްޞީލީ ލިޔުންތަކެވެ. އީތަން ޝައުޤުވެރިކަމާއެކީ އަކުރުން އަކުރަށް އެ ލިޔުން ކިޔަން ފެށިއެވެ. 3 ޞަފްޙާއަށް ދިގުވެގެން ގޮސްފައިވި އެ ލިޔުމުގައި، އެޕްލިކޭޝަންގެ ލޭއިއައުޓް ހުންނަ ގޮތް ދެއްކުމަށް ކުރެހުންތައް ވެސް ހިމެނިފައިވިއެވެ. ކުރެހުންތަކުގެ ބައިތައް ވެސް ތީރުތަކެއްގެ ޒަރިއްޔާއިން ފާހަގަކޮށް، އެ ބައިތަކަށް ނަންދެވިފައިވި ގޮތުން ކުޑަކުއްޖަކަށް އޭތި ބުނެދޭން އުޅޭހެން ހީވިއެވެ. އެފަދަ އިޙްސާސެއް ކުރެވުމުން އީތަންއަށް ބޭއިޚްތިޔާރުގައި ހީލެވުނެވެ.

5 ވަރަކަށް މިނިޓް ތެރޭގައި ލިޔުންކޮޅު ކިޔައި ނިމުމުން އީތަން އަދިވެސް އެއްފަހަރު އެންމެ ފުރަތަމަ ގަނޑުގައި އޮތް ޞުރުޚީއަށާއި ނަމަށް ބަލަން އިރުކޮޅަކަށް އިނެވެ. އެއަށްފަހު އޭތި ހިފައިގެން ދިޔައީ އޭނަގެ ކޮޓަރިއަށެވެ. ކޮޓަރިއަށް ވަދެގެން ދިޔަ ގޮތަށް ގޮސް އީތަން އިށީނީ އޭނަގެ ކިޔަވާ މޭޒު ދޮށުގައެވެ. އަދި ދެވަނަ ވިސްނުމެއްވެސް ނެތި ލެޕްޓޮޕް ހުޅުވައިލަމުން ލެޕްޓޮޕްގެ ކައިރީގައި އޮތް އައިނު ފޮށިން އައިނު ނަގައި ލޮލުގައި އެޅިއެވެ. ލެޕްޓޮޕް ހުޅުވިގެން ދިޔަތާ މާ ގިނައިރެއްނުވެ މޭޒުމަތީގައި ހުރި ޑޯޑޯގެ ލޯ ދިއްލިގެން ދިޔައެވެ.

“ނޯ ސްކްރީން ޓައިމް އާފްޓާރ 9.” ޑޯޑޯ ހަނދާންކޮށްދިނެވެ.

“އެކްސެޕްޝަނަލް ކޭސް، ޑޯޑޯ.” މެއިލް ހުޅުވަމުން އެހެން ބުނެލި އީތަންގެ ތުންފަތްމަތީގައި ހިނިތުންވުމެއްވިއެވެ.

**

އޭގެ އަނެއްދުވަހަކީ ބުރާސްފަތި ދުވަހަށްވުމުން އެއީ ހިބާ އަވަދިނެތި އުޅުނު ދުވަހަކަށްވިއެވެ. އެދުވަހު ނަގަންޖެހޭ ގަޑިތައް ގިނަވެފައި ކުދިން ގެއަށް ދިޔުމުގެ ކުރިން ހުރިހާ ފޮތެއް ބަލައި ނިންމަންޖެހޭތީވެއެވެ. އެދުވަހު ހިބާއަށް އޭނަގެ މެއިލް ހުޅުވައިލެވުނީ 11 ވެސް ޖެހިފަހުންނެވެ. ސްޓާފް ރޫމުގައި ހުރި ކޮމްޕިއުޓަރެއްގެ ކައިރީގައި އޭނަ އިށީނީ ކުރީ ދުވަހު އެހެން ޓީޗަރަކު ފޮނުވާފައި ހުރި ވޯކްޝީޓެއް ފެނޭތޯ ބެލުމަށެވެ. އެހެނަސް މެއިލް ހުޅުވައިލުމާއެކު އެންމެ މަތިން ‘ވިންޓޭޖް ޓެކްނޮލޮޖީސް’ ގެ ފަރާތުން އައިސްފައި އޮތް މެއިލްއެއް ފެނިފައި ހިބާއަށް އޭތި ހުޅުވައިލެވުނީ ދެވަނަ ވިސްނުމެއްވެސް ނެތިއެވެ. ހިބާ ހީކުރީ އައިސްފައި އޮންނާނީ ކުރު މެސެޖެއް ކަމަށެވެ. އޭނަ އުއްމީދުވެސް ކޮށްގެން ހުރީ އެހެންކަމަށް ވުމުންނެވެ. އެއީ އޭނަގެ އެޕްލިކޭޝަނެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ބުނެފައި އޮންނަ ޖަވާބެކެވެ.

އެހެނަސް މެސެޖު ހުޅުވައިލުމުން ހިބާއަށް ފެނިގެން ދިޔައީ 4 ފޮޅުވަތުގެ މެސެޖަކާއެކީ އޭނަ ފޮނުވި ޑޮކިއުމެންޓް ވެސް އެޓޭޗްކުރެވިފައިވި ތަނެވެ. ހިބާއަށް އެ މެސެޖު ކިޔައި ނުލެވެނީސް ކީބޯޑު ކައިރީގައި ބޭއްވިފައި އޮތް އޭނަގެ ފޯނު ރިންގުވާން ފެށިއެވެ. ހިބާ ފޯނު ނަގައި ސްކްރީން ބަލައިލިއިރު ފެނިގެން ދިޔައީ އަޔާނާގެ ނަމެވެ. އެއީ ވޭތުވެ ދިޔަ 3 އަހަރެއްގެ މަތިން ޓީޗާރސް ކޮންފަރެންސްތަކުގެ ތެރެއިން އޭނައާއި ދިމާވެފައިވާ އެކުވެރިއެކެވެ. އަޔާނާގެ ބޮޑު ދައިތައަކީ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީގައި މަސައްކަތް ކުރާ މީހަކަށްވުމުން ކޮންފަރެންސްތަކާއި ގުޅޭ މަޢުލޫމާތުތައް އަޔާނާގެ ފަރާތުން ހިބާއަށް ލިބެއެވެ.

އަޔާނާ މި ދުވަސްކޮޅު ގުޅާނީ އެފަދަ މަޢުލޫމާތެއް ދޭންކަން ޔަޤީންކުރަމުން ހިބާ އެ ފޯނު ނެގިއެވެ.

“ހެލޯ އަޔާނާ…..ތަންކޮޅެއް ބިޒީ ގަޑިއެއް އިނގޭ. ދިގު ވާހަކައެއް ވިއްޔާ ފަސްކޮށްލަމާ…” ހިބާ އެހެން ބުނެލީ އޭނަ ހުޅުވައިގެން ހުރި މެސެޖު ކްލޯޒްކޮށްލަމުން އޭނަ މެއިލްގެ ތެރެއިން ސްކްރޯލް ކުރަމުންނެވެ.

“ހިއެއްނުވޭ ހިބާ ކައިރި މި ވާހަކަ ނުބުނެ މަށަށް ހުރެވޭނެހެން ވެސް. މިފަހަރު ކޮންފަރެންސްއިން އެންމެ ބެސްޓް ޕްރެޒެންޓާސްއަށް ލިބެނީ ކޯޗެއްކަން އެނގޭތަ؟” އަޔާނާ ނުހަނު ޖޯޝާއެކީ އެހިއެވެ.

“ކޯޗެއް؟” ހިބާ އެހެން އަހައިލީ އޭނަ ހޯދަން އައި ވޯކްޝީޓް ހޯދުމަށްފަހު ޕްރިންޓަށް ދިނުމަށް އޭތި ހުޅުވަމުންނެވެ.

“ވިންޓޭޖް ޓެކްނޮލޮޖީސްއާއެކީ ވޯކްކުރުމަށް ސްވިސްއަށް ދިޔުމުގެ ޗާންސެއް!” އެކޮޅުން ބުނެލި ވާހަކައިން ޕްރިންޓަށް ކްލިކްކުރަން އުޅުނު ހިބާ ހުއްޓުން އެރިއެވެ.

“ސްވިސްއަށޭ؟!” ހިބާއަށް ހިނިތުންވާންވެސް ނޭނގިފައި އެ ބަސް ތަކުރާރު ކުރެވުނީ، ހިތަށް ވެރިވި އެތައް ޖަޒުބާތަކާއެކީ ޤަބޫލުކުރަން ވެސް ދަތިވުމުންނެވެ.

 ނުނިމޭ